Olmadi o kadar!

Mizah yazari Tureci, Kirca'nin "Hangi Yuzle" adli tiyatro oyunu icin iki parodi yazmisti. Kirca bu parodileri "Olacak O Kadar" programinda izinsiz kullaninca mahkemelik oldular. Dort yil suren dava sonucunda mahkeme yazar lehine karar verdi.

Gurcan Tureci ismini hatirlamakta gucluk cekebilirsiniz. Onun isi espri uretmek. Bu yuzden adi TV jeneriklerinde jet hiziyla, gazete ilanlarinda kucuk puntolarla gecer genellikle. "Elde Yuvarlama Hikayeler" adli kitabini veya Kemanci'da sahneye koyacagi "Postmodern Zamanlar" adli tek kisilik oyununu duymus olabilirsiniz. Ama Gurcan Tureci adi bugunlerde fikir ve sanat eserleri aleminde baska bir nedenle aniliyor.

 O, kurdugu cumlelere sahip cikan bir yazar. Levent Kirca'ya yazdigi iki parodinin, daha sonra "Olacak O Kadar" programinda kaynak belirtilmeden oynanmasi canini sikmis, hakkini mahkemede aramis. Dort yil suren davadan sonra aldigi tazminat bugunun parasiyla cuzi sayilabilir, ama onun icin onemli olan hakkini koruyabilmis olmasi...
 
 

"Al 1 milyonu git"
Yil 1992... Unlu tiyatrocu Levent Kirca oyun yazarlari aramaktadir. Arananlar bulunur; bolum basliklari belirlenen oyun cesitli yazarlar tarafindan paylasilir. Gurcan Tureci'nin payina "Hastane" ve "Karakol" bolumleri duser. Odevini yapar, yazdiklari begenilir ve "Hangi Yuzle" adli tiyatro oyununun onemli bir bolumunu olusturur.

 Ne yazik ki sanssiz bir oyundur "Hangi Yuzle." Yaklasik on kez sahnelendikten sonra Levent Kirca ve ekibinin oynadigi Yenikapi'daki Cadir Tiyatrosu, belediyenin hismina ugrar ve kumpanya tarumar olur.

 Gurcan bu tip tersliklere, parasiz kalmaya, borc icinde yasamaya antrenmanlidir. Ama kendi yazdigi "Hastane" adli parodiyi daha sonra Levent Kirca'nin televizyondaki "Olacak O Kadar" programinda izlemeye dayanamaz. Kirca'yla gorusur; Kirca butun yazarlarina 500 bin lira verdigi halde kendisine 1 milyon verecegini soyler, ama Gurcan Tureci ikna olmaz. Ertesi hafta Levent Kirca "Karakol" adli bolumu de cekip televizyonda yayimlar ve Tureci'yi tekrar gorusmeye cagirir. Tureci'nin o sirada borclarini odemek icin 15 milyon liraya ihtiyaci vardir; Levent Kirca'dan bu miktari talep eder. Fakat Kirca bu meblagi fazla bulur.

 Gurcan Tureci yazdiklarini daha once notere onaylatmayi akil etmistir. Eser onaylama konusunda fazla deneyimi olmayan noter, butun sayfalari tek tek tasdik etmeye kalkar. Sonunda Tureci careyi, eseri notere emanet emekte bulur. Yazdigi oyunlar boylece garanti altina alinmistir.
 
 

"Bu dava daha cok surer"
"Oyunun provalari sirasinda Levent Kirca'ya, eserin aslini notere teslim ettigimi soyledim. Bu yuzden bana okkali bir firca atti. Sonra da 'Istersen buraya noter getirelim, senin butun esprilerini onaylasin' diye dalga gecti benimle" diye anlatiyor Gurcan Tureci.

 Ihtarnameler gonderildikten sonra, dava surerken de fazla ciddiye alinmamistir Tureci. Izleyici tarafindan en cok begenilenler arasinda yer alan parodiler ekrana gelmeye devam eder. Levent Kirca InterStar'dan ayrilinca da, eski programlar biktirincaya kadar tekrarlanmaya baslamistir.

 Tureci'nin anlattigina gore, dava ucuncu yilina girdiginde Kirca onu bir kez daha yanina cagirir. Bu davayi kapatmasini, muhasebeye ugrayip 50 milyon lira almasini teklif eder. Tureci reddedince de "Bu dava bir uc yil daha surer. Sen de buraya yine gelirsin" diye ugurlanir.

 Ama gelismeler Levent Kirca'nin bekledigi gibi degildir. Tureci bir daha Kirca'nin yanina gitmedigi gibi, dort yil suren dava sonucunda amacina ulasir. 5846 sayili Fikir ve Sanat Eserleri Yasasi uyarinca, eserini izinsiz kullanan ilgili kurumlar tazminata mahkum olur.

 Gurcan Tureci simdi, 300 milyon liralik bu tazminat bedelini Kemanci'da oynayacagi tek kisilik oyunu icin harcamanin mutlulugunu yasiyor.

 Ona bu davanin kariyerini olumsuz yonde etkileyip etkilemedigini sordugumuzda "Hayir" cevabini aliyoruz. Aksine bu davranisinin piyasada gizliden gizliye takdir topladigini soyluyor ve Kirca'nin bundan sonra yazarlarini kollayacagini umuyor. "Butun bu kesmekese ne para ne de un icin katlandim, sadece bir gercegi ortaya koymak istedim. Levent Kirca'nin eli siki biri oldugu piyasada bilinen bir gercektir. Ama kimse bunu cikip acik acik soyleyemezdi. Ben bu kararla ona bu damgayi yapistirmayi basardim."
 
 

MURAT TUNALI
 

Tureci nasil kazandi?

Istanbul 4. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1997 / 583 numarali yazisina gore M.B.I Reklamcilik ve Filmcilik San. ve Tic A.S. ile "Olacak O Kadar" programinin yapimcisi Ajans Hodri Meydan Kultur Merkezi Ltd. Sti. su hukumler geregince maddi ve manevi tazminat odemeye mahkum edildi:

 "5846 Sayili Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 70. maddesi hukmu uyarinca, eseri uzerinde manevi haklari ihlal edilen eser sahibi, sorumlulari hakkinda manevi tazminat davasi acabilir. Oyunda davacinin isminin belirtilmemis olmasi davacinin manevi haklarini ihlal oldugu gibi, F.S.E.K.'nun 16. maddesine gore eser sahibinden izin alinmadikca eserde kisaltma, ekleme ve baska degisiklikler yapilamayacagindan, aksine davranis bicimi de manevi hakkin ihlali niteligindedir. Ayrica 18.21981 gun 1980 / 1 esas ve 1981 / 1 karar sayili Yargitay Ictihadi Birlestirme Karari ile Borclar Yasasi'nin 49. maddesi hukmu geregince 'kisilik haklarina' hukuka aykiri ve haksiz saldirida bulunuldugundan, manevi tazminat isteme hakki vardir."